Tienkamper Leo ‘The German’ Neugebauer
door Bert Vreeswijk
Leo Neugebauer, de Duitse tienkamper met de bijnaam ‘The German’, is een snelrijzende ster aan het meerkampfront. In 2023 brak de 23-jarige atleet écht internationaal door en wist hij tot ieders verbazing het 39 jaar oude Duitse tienkamprecord van niemand minder dan Jürgen Hingsen met 4 punten te overtreffen. Met zijn in het Amerikaanse Austin gescoorde 8836 punten stond Neugebauer in één klap als 9e op de eeuwige wereldranglijst. Ook dit seizoen deed hij al van zich spreken. In het vroege voorjaar, tijdens de Amerikaanse NCAA indoorkampioenschappen, ging het Duitse indoorzevenkamprecord (6347) eraan. En eind maart scoorde hij bij een tienkamp in Austin al 8708 punten.
Neugebauer liet de EK atletiek in Rome aan zich voorbij gaan, maar sloeg in plaats daarvan op 5 en 6 juni genadeloos toe tijdens de NCAA-kampioenschappen in Eugene (Oregon). Hij kwam daar tot de fabelachtige score van 8961 punten, waarmee hij zonder enige vorm van tegenstand opnieuw de Amerikaanse studententitel voor zich opeiste. En zijn kandidatuur voor olympisch goud stelde.
Leo Neugebauer overtreft in Austin het Duitse tienkamprecord (8832) van de legendarische Jürgen Hingsen
Neugebauers ontwikkeling
Leo Neugebauer begon met sporten op 5-jarige leeftijd en zoals bijna elk Europees kind startte hij met voetbal. Hij groeide op in Görlitz waar bijna elke jongen voetbal speelde. Hij was daar één van de snelsten van zijn team. Zijn ouders moedigden hem op 6-jarige leeftijd dan ook aan om op atletiek te gaan. Ook in die sport was hij meteen een uitblinker en had aanleg voor veel disciplines. Tot zijn 15e bleef hij zowel in voetbal als atletiek actief. Maar twee sporten bleek iets te veel van het goede en omdat zijn beste vrienden op atletiek zaten, koos hij uiteindelijk voor die sport. Als 15, 16-jarige deed hij veel wedstrijdjes en ging de warming-up bij de trainingen vrijwel altijd vooraf met een partijtje voetbal, frisbee of basketbal. Ook trainde hij vaak met oudere atleten, wat hem meer aanzette tot competitie. Iets waarover hij nu zegt dat het hem heeft geholpen om beter te worden.
Op sportgebied blonk Leo uit in alles wat hij deed. Hij vond dat het weinig zin had om zich op één of twee onderdelen te richten, dus koos hij voor de meerkamp. Al dacht hij in zijn jonge jaren ook wel eens: waarom eigenlijk atletiek? Meedoen aan een EK of WK leek immers ver weg. Maar al snel maakte hij grote vorderingen in de meerkamp en op 16- en 17-jarige leeftijd werd hij al 2e tijdens de Duitse jeugd meerkampkampioenschappen. Datzelfde jaar scoorde hij 7337 punten in het Duitse Filderstadt. Een jaar later won hij op de meerkamp een bronzen plak op de WK U18 in Nairobi. Als 18-jarige scoorde hij in Bernhausen een totaal van 7262 punten en op 19-jarige leeftijd verbeterde hij zich in Bernhausen met bijna 600 punten tot 7886. In die wedstrijd scoorde hij 5 persoonlijke records en zijn totaal was het hoogste dat jaar in zijn leeftijdscategorie. Ook won hij in Ulm de nationale Duitse titel U20, met een score totaal van 7792 punten en werd hij 4e bij het EK U20 met 7669 punten.
Studeren in Texas
Door een vriend, die in Amerika ging studeren, werd hij op het idee gebracht om ook zijn kansen te wagen in de States. Hij had echter nog nooit gehoord over studeren en sporten aan een universiteit (NCAA), geen idee hoe zo iets werkte en welke universiteiten goed waren en waar je zoal op moest letten bij de keuze van een bepaalde universiteit. Maar hij zette het plan door, bezocht enkele universiteiten om zich te oriënteren en was gelijk gecharmeerd van de Universiteit van Texas, vooral vanwege het mooie warme klimaat, waar hij erg van houdt. Ook het feit dat het een grote en financiëel sterke universiteit was met alle benodigde sportfaciliteiten, maakte het voor hem aantrekkelijk. Bovendien vond hij Texas een mooie omgeving en hij zegt nooit spijt van zijn keuze te hebben gehad. Als studie koos hij uiteindelijk de richting economie.
Covidpandemie gooit roet in het eten
In zijn eerste studententijd nam Neugebauer regelmatig deel aan invitatiewedstrijden, vooral op individuele onderdelen en scoorde in 2020 5848 punten op de indoor zevenkamp. Zijn prestaties waren veel belovend: 60 m.; 7.12 sec. *ver; 7.31 m. *kogel; 15.34 m. *hoog; 2.02 m. *60 m.h.; 8.47 sec. *polshoog; 4.97 m. *1000m.; 2.54.56 min. Hij won deze indoorzevenkamp met 157 punten voorsprong op zijn naaste concurrent. Maar de covidpandemie gooide roet in het eten; plannen om zich vol te richten op de tienkamp werden nu behoorlijk gedwarsboomd. Toch wist hij in 2021 tijdens een tienkamp in Manhattan een behoorlijke score van 7793 punten te overleggen. Een jaar later, op 9 juni 2022 in het Hayward Field stadion te Eugene, kwalificeerde Neugebauer zich tot zijn opluchting voor het WK met een fraai 8362 puntentotaal, waarop de Duitse bondscoach Christopher Hallmann hem naast Niklas Kaul in zijn selectie opnam. Een maand later tijdens de WK atletiek in Eugene, in hetzelfde stadion, hield de jonge atleet zich goed staande tussen de gevestigde orde en behaalde een keurige 10e plaats met 8133 punten. Zijn prestatiereeks zag er als volgt uit: 11.07*7.47*15.83*1.99*48.34*14.86*51.88*4.80*52.80*4.48.41 Landgenoot Niklas Kaul deed het bij dit kampioenschap een stuk beter en werd 6e met een totaalscore van 8434 punten. Neugebauers universiteitsconcurrent uit Puerto Rico, Ayden Owens- Delerme, eindigde met een 4e plaats en een mooi totaal van 8532 punten net naast het podium, maar behaalde er wel een nationaal record mee. Deze atleet is er zeker één om rekening mee te houden in de toekomst, net als zijn studiemaatje Kyle Garland, een opkomende jonge talentvolle Amerikaanse meerkamper.
De grote doorbraak
De grote doorbraak volgde in 2023, toen Neugebauer tijdens de universiteitskampioenschappen op 8 juni in Austin, Texas vriend en vijand verraste met een ongelofelijke prestatie. Hij verbeterde 7 persoonlijke records, met als eindresultaat een totaalscore van 8836 punten! Zijn prestaties waren hier als volgt: Dag 1; 100 m.; 10.61 sec * ver; 7.68 m.* kogel; 16.27 m.*hoog; 2.04 m.* 400 m.; 47.08 sec.* Dagtotaal: 4591 punten. Dag 2; 110 m.h,; 14.10 sec.* discus; 55.06 m.* polshoog; 5.21 m.* speer; 57.45 m.* 1500 m.; 4.48.00 min. Dagtotaal: 4245 punten. Met deze geweldige score verbeterde Neugebauer de dag na zijn 23e verjaardag zelfs het stokoude Duitse nationale record (8832) dat vanaf 1984 al 39 jaar in handen was van de vermaarde Jürgen Hingsen. Die was wel zo sportief, zij het met pijn in zijn hart, om de jonge sportman persoonlijk te feliciteren. Al zei hij er wel bij dat hij het mooi had gevonden als het record 40 jaar stand had kunnen houden.
Neugebauer scoort ook een PR (5.21 m.) met de polsstok, in 2024 verbeterde hij tot 5.30
Leo Neugebauer viert het Duitse tienkamprecord met zijn coach in Austin
Met zijn 8836 punten staat Neugebauer als 9e op de wereldranglijst allertijden. Met dat totaal verbeterde hij meteen ook het college-record dat op naam stond van Kyle Garland, die in 2022 tot 8720 punten kwam, terwijl het gedeelde meeting record (8457 punten) van Ashton Eaton en Ayden Owens-Delerme er ook aan moest geloven.
Na zijn recordtienkamp in Austin vertelde Neugebauer: ‘Deze tienkamp voelde heel bijzonder, het feit dat ik hier in Austin in staat was om mij via deze wedstrijd onder de beste atleten ter wereld te scharen, ik ben meer dan gelukkig. Mijn coach vertelde mij, nadat ik op de 1500 m. was gefinisht, dat ik het Duitse record had verbroken, dat maakte van mij de beste tienkamper van Duitsland ooit, ik kon het niet geloven! Ik had even tijd nodig om het allemaal tot mij door te laten dringen wat ik heb gepresteerd in deze tienkamp.’
WK Boedapest kers op de taart
In augustus, ruim twee maanden later, liet Neugebauer tijdens het WK atletiek te Boedapest opnieuw zien waartoe hij in staat is en beloonde zichzelf met een score van 8645 punten, wat hem een mooie 5e plaats opleverde. Door zijn prachtige prestaties in 2023 werd Leo in zijn ‘Heimat’ verkozen tot atleet van het jaar, een bijzondere eervolle beloning voor de jonge atleet.
Ook nationaal indoorrecord zevenkamp
In maart 2024 liet Neugebauer zien dat hij goed heeft overwinterd. Want tijdens de indoor meerkamp universiteits-kampioenschappen in Boston, Massachusetts, zette zijn ontwikkeling zich gestadig door. In deze zevenkamp veroverde hij de studententitel met een totaal van 6347 punten. Zijn resultaten waren als volgt; 60 m.; 6.98 sec,*ver; 7.73 m.*kogel; 16.72 m.*hoog; 2.09 m.*60 m. h.; 8.25 sec., polshoog; 5.16 m.* 1000 m.; 2.46.42 min. Hij verbeterde met deze resultaten zowel het collegerecord (dat op naam stond van Kyle Garland), alsmede het 22 jaar oude Duitse indoorrecord van niemand minder dan Frank Busemann, die in Talinn (2002) tot 6291 kwam. Een paar weken later gaf hij nog eens zijn visitekaartje af met een prachtige tienkamp in Austin: 8708 punten. Zijn reeks: 10.74 * 7.81 * 17.26 * 2.05 * 47.99 * 14.51 * 51.50 * 5.10 * 58.99 * 4.51.05.
Als bijzonder valt nog te vermelden dat Neugebauer in april 2024 bij een wedstrijd discuswerpen het projectiel na 58.70 m. in het gras deed belanden – voor een tienkamper een geweldig resultaat!
Neugebauer slingert in april de discus naar 58.70 m.
Willi Holdorf in 1964 totaal uitgeput na zijn olympische zege op de tienkamp
Na 60 jaar weer olympisch tienkampgoud voor Duitsland?
En toen, als (voorlopige?) klap op de vuurpijl, liet Neugebauer op 5 en 6 juni 2024 in Eugene zien dat zijn Duitse record geen toevalstreffer bleek te zijn. Via een geweldige reeks prestaties behaalde hij opnieuw onbetwist de Amerikaanse studententitel. Met een formidabele 8961 punten bleef hij slechts 39 punten verwijderd van de 9000 punten barrière! Zijn resultaten in deze wedstrijd waren achtereenvolgens; 10.64* 7.86* 17.46* 2.07* 48.03* 14.36* 57.70* 5.21* 56.64* 4.44.61. Met deze prestatie schoof hij op naar de 6e plek op de ranglijst allertijden! En krikte zijn eigen Duitse record met 125 punten omhoog.
De grote vraag is nu: wat gaat de toekomst nog meer brengen? Ziet ‘The German’ kans om in Parijs het begeerde erepodium te bereiken, misschien wel samen met zijn landgenoot Niklas Kaul? Of zelfs Duitsland na 60 jaar weer een Olympische titel op de tienkamp bezorgen? Het was in 1964 op de Spelen van Tokio dat Willi Holdorf (5 juli 2020 op 80 jarige leeftijd overleden) de tienkamp won met 7817 punten (1985 tabel). Overigens was het de Oost-Duitser Christian Schenk die tijdens de Olympische Spelen van Seoel in 1988 als tweede atleet de Duitsers olympisch goud bezorgde, alleen was dat vóór de éénwording van beide Duitslanden (de val van de muur was op 9 november 1989). Maar nadat Schenk in 2018 bekendmaakte doping te hebben gebruikt tijdens zijn carrière (Oral-Turinabol) verbleekte de glans van zijn olympische titel voor het grote publiek.
De toekomst
De toekomst voor het altijd sterke tienkampland Duitsland, met Leo Neugebauer en Niklas Kaul, ziet er in elk geval op het oog rooskleurig uit. Met de Olympische Spelen in Parijs in het vooruitzicht is er weer hoop en zijn er in elk geval hoge verwachtingen. Intussen zegt Neugebauer dat hij niet echt veel zal veranderen in zijn trainingsaanpak. Verder zegt hij niet te veel na te denken over ‘The Big Picture’ en dat hij probeert om meer consistentie na te streven in zijn prestaties. Dan is alles mogelijk meent hij.
Profiel van tienkamper Leo Neugebauer
Naam: Leo Neugebauer
Bijnaam: The German
Geboortedatum: 19 – 06 – 2000 (23 jaar)
Geboren in: Duitsland
Woonplaats: Stuttgart
Lengte: 1.98 m.
Gewicht: 108 kg.
Familie: Duitse moeder en vader komt uit Kameroen
Discipline: Tienkamp
Atletiekclub: LG Leinfelden-Echterdingen en vanaf 2024 komt hij uit voor VfB Stuttgart
Studie: Economie aan de Universiteit van Texas (USA)
Universiteitscoach: James Garnham
Duitse bondscoach: Christopher Hallmann
Status: Duits recordhouder tienkamp (8961) en zevenkamp (6347)
Bijzonderheden: In Duitsland verkozen tot atleet van het jaar in 2023
Hobby’s: Golf spelen en karten
Sociale media: Post op Tik Tok en You Tube en heeft op Instagram 212.000 volgers!
Persoonlijke records Recordtienkamp, Eugene 2024
100 m.: 10.61 sec., 2023 100 m: 10.64 sec.
Ver: 8.00 m., 2023 Ver: 7.86 m;
Kogel: 17.46 m., 2023 Kogel: 17.46 m.
Hoog: 2.09 m., 2024 Hoog: 2.07 m.
400 m: 47.08 m., 2023 400 m.: 48.03 sec.
1e dag; 4685 punten
110 m.h.: 14.10 sec., 2023 110 m. h.: 14.36 sec.
Discus: 58.70 m., 2024 Discus: 57.70 m.
Polsstok: 5.30 m., 2024 Polsstok: 5.21 m.
Speer: 58.99 m., 2024 Speer: 56.64 m.
1500 m.: 4.42.68 min., 2024 1500 m: 4.44.61 min.
2e dag: 4276 punten
Totaal: 8961 punten N.R.
Indoor zevenkamp, Boston 2024
60 m.: 6.98 sec.
Ver: 7.73 m.
Kogel: 16.72 m.
Hoog; 2.09 m.
60 m. h.: 8.25 sec.
Polsstok: 5.16 m.
1000 m.: 2.46.42 min.
Totaal: 6347 punten N.R.
Top 10 Eeuwige Wereldranglijst tienkamp
1) 9126 Kevin Mayer, Frankrijk, Talence, 2018
2) 9045 Ashton Eaton, Amerika, Beijing, 2015
3) 9026 Roman Sebrlê, Tsjechië, Götzis, 2001
4) 9018 Damian Warner, Canada, Götzis, 2021
5) 8994 Tomás Dvorák, Tsjechië, Praag, 1999
6) 8961 Leo Neugebauer, Duitsland, Eugene, 2024
7) 8909 Pierce Lepage, Canada, Boedapest, 2023
8) 8891 Dan O’Brien, Amerika, Talence, 1992
9) 8847 Daley Thompson, Gr. Brittannië, Los Angeles, 1984
10) 8832 Jürgen Hingsen, Duitsland, Mannheim, 1984