door Hans van Kuijen

Onlangs stuurde de Zweedse 10-kamper Fredrik Samuelsson een open brief aan World Athletics president Sebastian Coe en European Athletics interim-president Dobromir Karamarinov. Daarin uitte hij zijn zorgen over de vernieuwde regels met betrekking tot de kwalificatie-eisen voor deelname aan internationale kampioenschappen en de beperkte toelating van het aantal deelnemers aan deze kampioenschappen. Deze petitie is intussen al ondertekend door ruim 250 7-kampsters en 10-kampers uit de gehele wereld. 

Wat is er aan de hand?

Tot 2019 bedroeg het deelnemersveld bij de internationale kampioenschappen doorgaans tussen de 32 en 36 atleten, bij zowel de 7-kamp voor vrouwen als de 10-kamp voor mannen. Atleten konden zich hiervoor kwalificeren door te voldoen aan de kwalificatienorm (meestal op het niveau van 6.100 punten voor de 7-kamp en 8.000 punten voor de 10-kamp). Daarenboven konden ook de kampioenen uit de verschillende werelddelen deelnemen om zo tot een gespreid deelnemersaantal te komen.
Met ingang van 2019 heeft World Athletics besloten om het aantal deelnemers bij de 7- en 10-kamp te beperken tot maximaal 24 atleten. Dit onder meer vanwege het streven om de tijdsspanne van het dagelijkse programma te beperken. Deze beslissing is overgenomen door European Athletics met betrekking tot de Europese Kampioenschappen. Voor de indoorkampioenschappen is het deelnemersaantal zelfs beperkt tot 12 atleten.
Atleten kunnen zich vanaf nu op twee manieren kwalificeren. Voor de Olympische Spelen in Tokio geldt:

• Atleten die voldoen aan de minimumeis van resp. 8.350 punten voor de 10-kamp of 6.420 punten voor de 7-kamp zijn automatisch geplaatst voor deelname. Op dit moment hebben hieraan 12 10-kampers voldaan. Damian Warner-CAN, Niklas Kaul-GER Maicel Uibo-EST, Kevin Mayer-FRA, Ilya Shkurenyov-ANA, Ashley Moloney-AUS, Lindon Victor-GRN, Pierce Lepage-CAN, Johannes Erm-EST, Kai Kazmirek-GER, Cedric Dubler-AUS, en Felipe dos Santos-BRA). Bij de 7-kampsters zijn dit de volgende 9 atletes: Katarina Johnson-Thompson-GBR, Nafissatou Thiam-BEL, Erica Bougard-USA, Xenia Krizsan-HUN, Kendell Williams-USA, Verena Preiner-AUT, Laura Ikauniece-LAT, Ivona Dadic-AUT en Carolin Schäfer-GER
• Verder wordt het veld aangevuld tot 24 deelnemers volgens de stand van de wereldranglijst per 29 juni 2021. Deze ranglijst wordt samengesteld aan de hand van de twee beste prestaties gedurende de kwalificatieperiode van 1 januari 2019 tot 29 juni 2021. Hiervan mag één resultaat in een indoorwedstrijd zijn behaald. Prestaties behaald tussen 6 april 2020 en 1 december 2020 worden niet meegeteld i.v.m. het gebrek aan wedstrijdmogelijkheden vanwege de corona-crisis. De puntentelling hiervoor wordt berekend volgens de zgn. Hongaarse telling. Volgens deze telling levert 8.000 punten in de 10-kamp 1.126 punten op (6.000 in de 7-kamp is 1.075 punten), 8.300 punten is 1.173 punten en 6.300 punten is 1.134 punten. Dus 300 punten in de meerkamp levert 47 resp. 59 punten op voor het meerkampresultaat. Daarnaast zijn er bonus-punten te verdienen voor de positie in de wedstrijd en hierbij geldt: hoe hoger de wedstrijd is gewaardeerd, des te meer bonuspunten worden toegekend (bv. OS/WK 1^e270 punten, 16^e 46 punten, NK 1^e 60 punten, Combined Events Challenge, zoals Götzis, Lana, Ratingen, Arona e.d en de Area kampioenschappen zoals EK. 1^e 110 punten, 12^e 15 punten). Bij de WK indoor ontvangt men voor een 1^e plaats 140 punten en voor de 12^e plaats 18 punten (dit terwijl er slechts maximaal 12 atleten aan de start verschijnen).

Het is duidelijk dat het bonuspunten-systeem herhaaldelijk leidt tot onredelijke toekenning van extra punten. Zo leidt een 1^e plaats in Lana (Arona, Afrikaans kampioenschap e.d.) tot een extra score van 110 punten in de Hongaarse tabel (oftewel 700 punten bovenop het 10-kamptotaal resp. 560 punten in de 7-kamp).
In deze wedstrijden is een resultaat van 8.000/6.000 punten vaak al voldoende voor de overwinning, terwijl met een dergelijk resultaat in Götzis geen top 12 resultaat wordt behaald. Met het beperkte wedstrijdaanbod in aanloop naar de Olympische Spelen zullen de meerkampers dan ook kiezen voor de wedstrijden waar zij de meeste kans hebben op het behalen van extra bonuspunten. Dit zal ten koste gaan van deelname aan de hoog gewaarde wedstrijd in Götzis. Ook kiezen voor het nationaal kampioenschap is een optie, aangezien een overwinning hier ook een bonus geeft van 60 punten. Maar het blijft natuurlijk vreemd dat het behalen van de nationale titel in de Verenigde Staten gelijk gewaardeerd wordt aan de titel in bijvoorbeeld Luxemburg. 

Wat zijn de bezwaren van de ondertekenaars?

De bezwaren in de open brief hebben betrekking op 2 punten, namelijk:

• Het toestaan van maximaal 24 atleten bij de internationale kampioenschappen
• De beperkte mogelijkheden om zich te kwalificeren voor de internationale kampioenschappen

Zoals ik hiervoor aanhaalde heeft World Athletics al eerder besloten om de deelname aan de verschillende onderdelen bij de internationale kampioenschappen te beperken. Dit komt met name omdat er een steeds grotere druk is op de beschikbare tv-zendtijd en de druk van de sponsoren en media om de wedstrijden voor het grote publiek aantrekkelijker te maken (lees: korter te maken). Langere wedstrijden en met name de meerkamp zijn voor het grote publiek (vindt men) niet meer te begrijpen of te volgen.
Alhoewel ik het met de indieners van deze open brief eens ben dat de deelnemersaantallen in de meerkamp onevenredig zwaar zijn aangepakt geef ik de indieners op dit punt weinig kans, zeker met betrekking tot de deelnemersvelden voor de Olympische Spelen in Tokio. De zelfbenoemde Combined Events expert group, bestaande uit Konrad Lerch (AUT), Erich Teigamägi (EST), Toni Minichiello (GBR), Les Gramantik (CAN), Rooney Magnusson (SWE), Frank Zarnowski (USA) en Hans van Kuijen (NED) heeft dit punt, samen met andere onderwerpen, reeds meerdere malen bij World Athletics aanhangig gemaakt. Telkens was het antwoord dat de genomen beslissingen nu doorgaan, maar eventueel kunnen worden meegenomen bij een evaluatie na de Olympische Spelen. Ik verwacht dat dit ook zal gelden voor de deelnemersaantallen voor de meerkamp. 
Wat betreft de beperkte mogelijkheden om zich te kwalificeren voor de internationale kampioenschappen hebben de meerkampers zeker een punt. Met het wegvallen van de Europa Cup-meerkamp is weer een belangrijke kwalificatiewedstrijd vervallen en resteren nog slechts de wedstrijden van de Combined Events Challenge en de nationale kampioenschappen om een redelijk aantal bonuspunten te verzamelen.  
Door de resterende beperkte wedstrijdmogelijkheden zal er dan ook niet veel meer wijzigen in de actuele world ranking lijsten. De atleten die momenteel buiten de boot vallen zullen hun kansen moeten verzilveren door in Götzis aan de limieten (8.350 resp. 6.420 punten) te voldoen of een goede score (en plaatsering) moeten behalen in Lana, Arona of Ratingen.

Actuele stand

De actuele wereldranglijsten per 25 maart met enkel prestaties die geldig zijn voor de kwalificatie voor de Olympische Spelen ziet er als volgt uit (in de wereldranglijst van World Athletics zijn ook nog prestaties opgenomen vanaf augustus 2018, maar deze zullen nog vervallen voor eind juni 2020).

Mannen Vrouwen

Bij de mannen staat de indiener van de open brief, de Zweed Fredrik Samuelsson, nu op de 27^e plaats en zoals het er nu voorstaat dreigt hij een van de eerste slachtoffers te worden van het nieuwe selectiesysteem. Momenteel wordt de 24^e positie ingenomen door de Japanner, Keisuke Ushiro, aangezien de twee Esten voor hem, Kristjan Rosenberg en Risto Lillemets de nummers vier en vijf van hun land zijn op deze lijst en dus niet startgerechtigd zijn.
De jonge atleten Simon Ehammer en Rik Taam staan momenteel 41^e resp. 47^e op de wereldranglijst. Voor de Zwitser Ehammer dreigt het missen van de polshoog-aanvangshoogte bij de Europese indoorkampioenschappen extra pijnlijk te worden, omdat hij hierdoor een hoge 1^e score misliep. Nu heeft hij 2 scores van 1164 resp. 1145 punten, waardoor zijn kansen voor deelname aan de Olympische Spelen aanzienlijk zijn geslonken.