Grote namen en persoonlijkheden                             

Grote namen en persoonlijkheden als  Daley Thompson, Jurgen Hingsen, Dan O’Brien, Tomas  Dvorak, Roman Sebrle, Erki Nool, Brian Clay en Ashton Eaton liggen in het geheugen gegrift bij vele diehards van de tienkamp. De duels die bijvoorbeeld de legendarische Brit Daley Thompson uitvocht met zijn grote rivaal en zeer talentvolle West-Duitser Jurgen Hingsen hielden ons aan de buis gekluisterd. Na de jaren tachtig kregen we namen als Tomas Dvorak en Roman Sebrle die duelleerden om de mythische grens van 9000 punten als eerste te slechten, met andere tienkampers op het vinkentouw. Maar in 2001 was het toch de Tsjech Roman Sebrle die aan het langste eind trok en deze schier onhaalbare barrière doorbrak. En het gezegde “als er één schaap over de dam is volgen er meer” werd in de laatste decennia bewaarheid. Laten we een aantal legendarische tienkampers eens op een rijtje zetten.

Het huidige wereldrecord op de tienkamp

Natuurlijk kijken we allereerst naar de Fransman Kevin Mayer die in 2018 bij de Decastar Challenge in Talence het wereldrecord van de Amerikaan Ashton Eaton (9045 punten uit 2015) uit de boeken liep, wierp en sprong en met 81 punten opkrikte naar 9126 punten. Het leek er in dat weekend van 15 en 16 september 2018 sterk op dat Mayers onverzettelijke drive in Talence voortkwam uit revanche voor zijn mislukte EK dat een maand eerder in Berlijn plaatsvond. Tijdens dit EK staakte Mayer, die toen in bloedvorm verkeerde, al na het verspringen met 3 foutsprongen achter zijn naam de strijd. Als we naar de reeks prestaties kijken die de lichte en zeer getalenteerde Fransman een maand later in het Zuid-Franse Talence neerzette, dan roept dat alleen maar grote bewondering op. Wat vooral opviel was zijn sterke optreden op de werpnummers en eigenlijk zag je geen enkele zwakke plek, op zijn 1500 meter na, zoals te zien is in de door hem neergezette reeks prestaties.

1^e dag: 100m 10.55, ver 7.80, kogel 16.00, hoog 2.05, 400m 48.42 (dagtotaal 4563)

2^e dag: 110h 13.75, discus 50.54, polshoog 5.45, speer 71.90, 1500m 4.36.11 (dagtotaal 4563)

Een bijzonder detail is dat de Fransman op beide dagen exact 4563 punten wist te scoren !

Slechts weinig meerkampers beheersen alle disciplines tot in de perfectie

Natuurlijke aanleg is een belangrijke factor om succes te kunnen behalen in de multi-discipline. Bijna geen enkele tienkamper beheerst alle onderdelen tot in de perfectie. Elke tienkamper heeft wel sterke en mindere disciplines en voorkeuren. Bij iedereen zijn er zwakkere plekken te vinden, die ook niet altijd door training kunnen worden oplost. Een ding staat in elk geval onomstotelijk vast en dat is dat alle tienkampers op de eerste dag honderden punten meer scoren dan op de tweede dag, uitgezonderd Kevin Mayer dan. Als we Mayers prestaties omzetten in punten dan krijgen we een prachtig uitgebalanceerd puntenrijtje over alle disciplines behalve de 1500 meter.  

 100m  ver     kogel hoog   400m   110h    discus polsh speer 1500m

 963     1010    851    850     889      1007    882      1051   918     705

Daley Thompson en Dan O’Brien

De meest tragische tactische blunder

De meest tragische misser bij een poging om als eerste tienkamper de 9000 punten te bereiken, was die van Tomas Dvorak in Praag in 1999. Op de eerste dag kwam de lange Tsjech tot een geweldige score van 4645 punten. Ook de tweede dag zag het er zeer lang naar uit dat er in Praag geschiedenis geschreven ging worden. Maar op de 1500 meter maakte Dvorak de tactische blunder om de laatste tientallen meters naar de finish niet door te sprinten, en dat zou hem duur te staan komen. Met een eindtijd van 4.37.20 kwam de Tsjech minder dan 0,8 seconde tekort om als eerste atleet de 9000 punten barrière te doorbreken. Zo dichtbij om als tienkamper onsterfelijk te worden en dan zo’n tactische blunder begaan, daarover kon hij zich later vast wel voor zijn kop slaan! De enige troost voor hem was een nieuw wereldrecord van 8994 punten. Een tweede kans voor Dvorak om als eerste atleet die felbegeerde 9000 punten te scoren zou er nooit meer komen.

Roman Sebrle flikt het

Zoals de geschiedenis ons heeft geleerd, ging de landgenoot van Tomas Dvorak, Roman Sebrle, er uiteindelijk met de buit vandoor. Sebrle wist in 2001 tijdens de Hypo Meeting in het Oostenrijkse Götzis eeuwige roem te vergaren door als eerste tienkamper de schier onhaalbare 9000 punten barrière te doorbreken. Roman Sebrle was een fenomeen in de tienkamp. De 1,86 m lange en 88 kg zware Tsjech was een trainingsbeest en nam deel aan 77 tienkampen, waarvan hij er slechts drie door blessures niet kon afmaken. Zijn potentieel was enorm, 47 keer behaalde hij meer dan 8000 punten, 19 keer meer dan 8500 punten, en  4 keer meer dan 8800 punten. Dat heeft geen enkele tienkamper hem ooit nagedaan. Pas in zijn 41^e tienkamp kwam Sebrle met 9026 punten tot zijn beste score. Zijn hoogtepunten vormden het Olympisch zilver in Sydney 2000 -achter de Est Erki Nool- en 4 jaar later de Olympische tienkamptitel in Athene waar hij een nieuw Olympisch record van 8893 punten vestigde. In 2007 werd hij in het Japanse Osaka wereldkampioen op zijn geliefde tienkamp. Sebrle’s wereldrecord van 9026 punten in Götzis kwam tot stand met de navolgende prestatiereeks:

1^e dag:  100m 10.64, ver 8.11, kogel 15.33, hoog 2.12, 400m 47.79 (4675)

2^e dag:  110h 13.92, discus 47.92, polshoog 4.80, speer 70.16, 1500m 4.21.98 (4351)

Puntenverschillen dag 1 en dag 2

Als we op de wereldranglijst eens kijken naar de eerste tien tienkampers in hun beste tienkamp, en dan specifiek naar de puntenverschillen tussen dag 1 en dag 2, dan zien we de navolgende verschillen: Mayer -0, Eaton -361, Sebrle -324, Dvorak -296, O’Brien -549, Thompson -507, Hingsen -330, Clay -120, Nool -247, Hardee -231. Hieruit blijkt wel dat Kevin Mayer de meest constante puntenverzamelaar is op beide dagen. Mayer maakte een enorme progressie door in zijn meerkampcarrière. Zijn beste prestatie bedroeg tot het moment dat hij het wereldrecord in handen kreeg  8834 punten. Deze prestatie leverde hij tijdens de Olympische tienkamp van Rio in 2016, waarmee hij het zilver behaalde achter de Amerikaan Ashton Eaton, die hier met een puntentotaal van 8893 punten het Olympische record van Sebrle uit 2004 evenaarde. Ook in deze wedstrijd was Mayers puntenverschil over beide dagen zeer klein, slechts -36 punten.